Historia

Ruch ludowy w Polsce to formacja społeczna, która jest jedną z najstarszych w Europie. [1]  Ruch ten wniósł wartości do rozwoju życia społeczno-politycznego, które trwale zakorzeniły się w Rzeczypospolitej Polskiej. [2]  28 lipca 1895 r. w Rzeszowie (zabór austriacki) została powołana pierwsza na polskich ziemiach partia polityczna pod nazwą – Stronnictwo Ludowe. [3]  Zaledwie rok później w grudniu 1896 roku w Ełku (zabór pruski) powstała Mazurska Partia Ludowa, [4]  która działała na terenie powiatów nidzickiego, mrągowskiego, szczycieńskiego, ełckiego, piskiego, oleckiego  i giżyckiego. MPL zakończyła swój żywot z chwilą wybuchu I wojny światowej  w 1914 roku. [5]

W samym powiecie giżyckim ruch ludowy swą historią sięga do owego roku 1896, czyli powstania MPL. W latach 1914 – 1945 na tym terenie formacji ludowych nie było. Ludowcy powrócili dopiero do powiatu po zakończeniu II wojny światowej  w 1945 roku tworząc Stronnictwo Ludowe, które działało m.in. w Giżycku i Rynie. [6]  Natomiast rok później 21 marca 1946 roku założono w Giżycku Polskie Stronnictwo Ludowe, które miało swoje koła w Giżycku, Rynie, Miłkach i Wydminach. [7]  W roku 1949 doszło do połączenia PSL i SL w wyniku czego powstało Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, które pod tą nazwą funkcjonowało aż do roku 1989. [8]

W ciągu następnego roku działało PSL „Odrodzenie”, a od 1990 r.  do dnia dzisiejszego funkcjonuje Polskie Stronnictwo Ludowe. [9]

W powiecie giżyckim funkcje prezesów powiatowych pełnili: [10]

  • w latach 1946 – 1949 (Stronnictwo Ludowe):
  1. Władysław Czyżewski    (1946 – 1947)
  2. Zygmunt Letkowski       (1947 – 1948)
  3. Aleksander Ignatiuk      (1948 – 1949)
  • w latach 1946 – 1949 (Polskie Stronnictwo Ludowe):
  1. Alfons Rozen           (21.03.1946 – 24.07.1946)
  2. Piotr Pietkiewicz       (25.07.1946 – 1949)
  • w latach 1949 – 1975  (Zjednoczone Stronnictwo Ludowe):
  1. Franciszek Zbierski   (1949 – 1950)
  2. Jan Dragun               (1950 – 1951)
  3. Paweł Cichosz           (1951 – 1952)
  4. Ludwik Zdancewicz   (1952 – 1958)
  5. Ignacy Ważejewski    (1958 – 1971)
  6. Leon Żur                   (1971 – 1974)
  7. Wiktor Niemiro           (1974 – 1975)
  • od 1999 (Polskie Stronnictwo Ludowe): [11]
  1. Ryszard Należyty [12]    (1.01.1999 – 7.11.1999)
  2. Lech Dulniak                (7.11.1999 – 27.09.2003)
  3. Wacław Strażewicz        (27.09.2003 – 2.07.2016)
  4. Radosław Król  (od 2 lipca 2016 r.)

 

[1] J. Gmitruk, Ruch Ludowy w Polsce – Zarys dziejów, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego  w Warszawie, Warszawa 2003, s. 3.

[2] Krótki Zarys Historii Ruchu Ludowego, [red.] J. Fijałkowski, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971, s. 5.

[3] J. Gmitruk, A Polska winna trwać wiecznie … – 110 lat działalności polskiego ruchu ludowego, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie, Warszawa 2005, s.3.

[4] L. Żur, Pamięć i uznanie, Wydawnictwo Hańcza, Suwałki 2003, s.20.

[5] Ibidem, s. 21.

[6] Ibidem, s.113.

[7] B. Łukaszewicz, PSL na Warmii i Mazurach w latach 1945-1947, Ośrodek Badań Naukowych
im. W. Kętrzyńskiego, Olsztyn 1991, s. 44.

[8] J. Gmitruk, A Polska winna trwać wiecznie … – 110 lat działalności polskiego ruchu ludowego, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie, Warszawa 2005, s. 35.

[9]J. Gmitruk , Ruch Ludowy w Polsce – Zarys dziejów, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego  w Warszawie, Warszawa 2003, s. 44-47.

[10] L. Żur, Pamięć i uznanie, Wydawnictwo Hańcza, Suwałki 2003, s.117.

[11] W latach 1975 – 1999 w Polsce nie było powiatów, w związku z czym nie było Prezesów Powiatowych.

[12] Tymczasowo pełnił tą funkcję od przywrócenia powiatów do I Zjazdu Powiatowego PSL w Giżycku.

______________________________

Powyższy rys historyczny został przepisany z Pracy Licencjackiej autorstwa Rafała Zarycza pt. „Prawne i doktrynalne przesłanki ustroju Polskiego Stronnictwa Ludowego na terenie Powiatu Giżyckiego (od 7.11.1999 r. do 31.08.2008 r.)” oraz zaktualizowany.